Përshkrimi i përgjithshëm i programit
Qëllimet e programit studimor
Programi studimor BA “Siguri Publike” ka për qëllim të ofrojë për studentët përgatitje të avancuar teorike dhe praktike, e cila ndërtohet si vazhdimësi e zhvillimit dhe ngritjes profesionale. Ky program në vetvete synon të thellojë dhe avancojë njohuritë dhe të zhvillojë më tej kompetencat akademike e praktike, në mënyrë që studentët të jenë të aftë të ushtrojnë detyrat dhe përgjegjësitë e tyre në një nivel më të lartë në aspektin profesional, në përputhje me kornizën ligjore dhe institucionale të sigurisë publike në Republikën e Kosovës. Programi synon të kontribuojë në zhvillimin e kapaciteteve për zbatim të drejtë, proporcional dhe të përgjegjshëm të ligjit, në përmbushjen e detyrave me integritet dhe profesionalizëm, si dhe në krijimin e bazës së nevojshme që zyrtarët të avancojnë në karrierën profesionale në agjencitë e sigurisë publike.
Programi synon t’i aftësojë të diplomuarit për të kuptuar dhe analizuar aspektet e ndërveprimit brenda sistemit të sigurisë publike, për të vepruar në mënyrë bashkëpunuese dhe të përgjegjshme, dhe për t’u përshtatur me sfidat bashkëkohore që ballafaqohet sistemi i sigurisë publike.
Programi është në përputhje të plotë me nivelin 6 të Kornizës Kombëtare të Kualifikimeve dhe Kornizës Evropiane të Kualifikimeve, me misionin dhe vizionin e Akademisë, si dhe nevojat reale të institucioneve të sigurisë publike për kuadro të përgatitura profesionale.
Objektivat e programit studimor
Objektivat e përgjithshme të programit studimor
Përmes objektiva të përgjithshme të programit studimor, programi studimor BA në “Siguri Publike” synon të ofrojë:
Formim të gjithanshëm dhe bashkëkohor në fushën e sigurisë publike;
Zhvillim të kapaciteteve intelektuale, analitike dhe profesionale të zyrtarëve të sigurisë publike;
Zhvillim të mendimit kritik dhe aftësive për zgjidhje të problemeve në kontekstin e sigurisë publike;
Ndërtim i kompetenca për menaxhimin e situatave të krizës, të reagimit të koordinuar dhe të vendimmarrjes në kontekste të ndërlikuara të sigurisë;
Nxitje e qasjes etike, respektimi i të drejtave të njeriut dhe të ligjshmërisë në ushtrimin e detyrës;
Zhvillim të aftësive të komunikimit dhe bashkëpunimit ndërinstitucional.
Objektivat specifike të programit studimor
Përmes objektivave specifike të programit studimor, programi studimor BA në “Siguri Publike” synon të ofrojë:
Sigurimin e formimit të rëndësishëm akademik dhe profesional në fushën e sigurisë publike, duke lidhur njohuritë teorike me zbatimin praktik në situata reale të punës;
Formimin dhe zhvillimin në fushën e ligjit të rëndësishme për sistemin e sigurisë publike, sikurse janë aspektet kushtetuese, administrative, të drejtave të njeriut dhe penale, duke i plotësuar ato me njohuri ndihmëse nga shkencat tjera;
Zhvillimin e aftësive për të parandaluar dhe trajtuar format e ndryshme të krimit dhe kërcënimeve ndaj sigurisë publike, përfshirë krimin e organizuar, krimin mjedisor, terrorizmin, kontrabandën, krimet kibernetike, menaxhimin e kufirit dhe fenomenin e migrimit;
Promovimin e etikës profesionale, integritetit dhe respektimit të të drejtave të njeriut, si parime bazë të veprimit të zyrtarëve të sigurisë publike;
Nxitjen e mendimit kritik dhe përdorimin e qasjeve analitike, për të identifikuar rreziqet, zbatuar masa parandaluese dhe përdorur praktika bashkëkohore të sigurisë publike;
Zhvillimin e kapaciteteve për të përdorur teknologji dhe mjete moderne, përfshirë sigurinë e informacionit, inteligjencën artificiale dhe metodat digjitale të analizës, në funksion të rritjes së sigurisë publike;
Rritjen e aftësive për të bashkëpunuar me institucione të ndryshme vendore dhe ndërkombëtare, për të ndarë përvoja dhe për të zbatuar praktikat më të mira në fushën e sigurisë publike;
Inkurajimin e zhvillimit profesional të vazhdueshëm, përmes përfshirjes në mësim gjatë gjithë jetës dhe pjesëmarrjes në hulumtime që avancojnë praktikën e sigurisë publike.
Rezultatet e synuara të të nxënit të programit studimor
Rezultatet e të nxënit të programit BA “Siguri Publike” janë ndërtuar sipas niveleve të njohurive, shkathtësive dhe kompetencave që studenti pritet të zhvillojë gjatë studimeve, sikurse paraqiten në vijim.
Rezultatet e të nxënit të programit BA “Siguri publike” janë:
Të dallojë dhe interpretojë konceptet, aktorët dhe funksionet e sistemit të sigurisë publike dhe sigurisë kombëtare, si dhe rolin dhe funksionet e agjencive të zbatimit të ligjit në ofrimin e sigurisë publike.
Të vlerësojë sfidat aktuale të menaxhimit të krizave, të migrimit, terrorizmit dhe të kufirit shtetëror, duke aplikuar njohuri për politikat dhe masat operative që lidhen me sigurinë dhe mbrojtjen e interesave themelore të shtetit dhe qytetarëve.
Të njoh dhe kuptojë parimet e menaxhimit dhe të udhëheqjes në institucionet e sigurisë publike, duke vlerësuar praktikat më të mira institucionale për përmbushjen e mandatit ligjor.
Të zbatojë parimet themelore kushtetuese, administrative dhe të drejtave të njeriut në funksion të garantimit të ligjshmërisë, mbrojtjes së lirive dhe të drejtave të njeriut dhe zhvillimit në sistemin e sigurisë publike.
Të analizojë në mënyrë kritike format dhe shkaqet e kriminalitetit modern, duke përdorur qasje efikase dhe efektive të parandalimit dhe luftimit të tij.
Të analizojë dhe vlerësojë krimin e organizuar, kontrabandën me mallra dhe njerëz, trafikimin me njerëz, krimin ekonomik dhe atë mjedisor, duke i lidhur këto forma të kriminalitetit me ndikimet e tyre në sigurinë publike dhe zhvillimin shoqëror.
Të aplikojë metoda dhe teknika të hetimit penal dhe të bëjë analiza relevante në çështjet penale gjatë fazës së hetimeve, duke respektuar standardet dhe rregullat ligjore dhe etike për mbledhjen, dokumentimin dhe vlerësimin e provave.
Të demonstrojë aftësi për të kuptuar dhe menaxhuar sjelljen njerëzore në kontekstin institucional të sigurisë publike, përmes përdorimit të teorive sociologjike dhe psikologjike dhe zhvillimit të aftësive komunikuese sipas standardeve etike dhe profesionale.
Të demonstrojë kompetencë në zbatimin e sigurisë së informacionit, adresimin e krimeve kibernetike dhe përdorimin e inteligjencës artificiale në sigurinë publike.
Të zbatojë parimet e etikës profesionale, integritetit dhe llogaridhënies në vendimmarrjen institucionale dhe përmbushjen e detyrave në sistemin e sigurisë publike.
Të vlerësojë bashkëpunimin, koordinimin dhe bashkërendimin e agjencive ligj-zbatuese brenda sistemit të sigurisë shtetërore dhe ndërkombëtare, për mbrojtjen e rendit publik dhe sigurisë në një shoqëri me sundim të ligjit.
Struktura e programit studimor
Programi “Siguri Publike” është program tre (3) vjeçar, i ndarë në gjashtë (6) semestra, ku studenti duhet të akumulojë 180 ECTS për kryerjen e suksesshme të programit. Programi është i strukturuar në mënyrë të balancuar ndërmjet përmbajtjes teorike dhe përgatitjes praktike profesionale. Studentët ndjekin një program të integruar studimi, me kurrikulë të përbashkët që përfshin: 135 ECTS nga lëndët teorike (obligative dhe zgjedhore); 30 ECTS nga pjesa praktike, e realizuar përmes tre fazave të praktikës profesionale (internship), nga 10 ECTS secila, të ndara në fund të çdo viti akademik dhe Tema e Diplomës që përfshin 15 ECTS.
Struktura e programit studimor është e dizajnuar në këtë mënyrë:
Studime bazike dhe hyrëse në fushën e sigurisë publike
Studime për zhvillimin dhe thellimin e njohurive në fushën e sigurisë publike
Studime të specializuara në fushën e sigurisë publike
Periudha e praktikës profesionale
Periudha hulumtuese
Vlerësimi i mësimnxënies së arritur
Ekzistojnë dy lloje të vlerësimit në programin studimor BA në “Siguri Publike:
- Vlerësimi i diferencuar: Niveli i të nxënit të arritur shënohet me shkronjë ose me numër. Sistemi i vlerësimit, përkatësisht përcaktimi i suksesit akademik dhe nota përfundimtare, është i rregulluar me Rregulloren për Studimet Themelore Bachelor në Fakultetin e Sigurisë Publike.
Studenti konsiderohet se ka kaluar me sukses provimin kur vlerësohet nga nota 6 deri në 10, ndërsa konsiderohet se nuk e ka kaluar provimin nëse është vlerësuar me notën 5.
Tabela 4: Përcaktimi i notës përfundimtare
- Vlerësimi jo i diferencuar: Vlerësimi jo i diferencuar përfshihet në lëndë që nuk vlerësohen me notë numerike, por vetëm me përcaktim të përmbushjes së kushteve të parapara. Në këtë rast përdoret shprehja Kaloi/Nuk kaloi (Pass/Fail). Për të marrë rezultatin Kaloi (Pass), studenti duhet të përmbushë kërkesat e përcaktuara për aktivitetin përkatës, ndërsa pjesa e kritereve dhe përqindjes së realizimit të tyre specifikohet në syllabusin e lëndës. Në rast të mosrealizimit të këtyre kushteve, studenti vlerësohet me Nuk kaloi (Fail) dhe kreditë (ECTS) nuk njihen.
Pasqyra e programit studimor sipas semestrave dhe viteve të studimit
Kualifikimi
Pas përfundimit të suksesshëm të studimeve trevjeçare (180 ECTS), studentët pajisen me titullin akademik “Bachelor në Siguri Publike” – një diplomë e njohur zyrtarisht (niveli 6 sipas KKK/EQF).
Ky kualifikim nuk është vetëm një diplomë, por një garanci profesionale që përgatit zyrtarët e sigurisë publike me kompetenca të thelluara teorike dhe praktike, duke i pajisur ata për sfidat e kohës moderne në sigurinë publike
Diploma Bachelor në Siguri Publike hap mundësi të reja për karrierë, zhvillim profesional dhe angazhim në forcimin e sigurisë dhe stabilitetit në Republikën e Kosovës.
Ndërlidhja në punësim
Programi i studimeve “Bachelor Siguri Publike” ofrohet ekskluzivisht për zyrtarët e institucioneve të sigurisë publike në Republikën e Kosovës. Studentët që ndjekin këtë program janë tashmë të punësuar në institucionet përkatëse te sigurise publike.
Kjo lidhje e drejtpërdrejtë me punësimin garanton që studimet shërbejnë si një mekanizëm i ngritjes së kapaciteteve për zyrtarët që kontribuojnë çdo ditë në sigurinë publike të vendit.
Syllabuset
Syllabuset …